š„ Bubbels: Het is deze keer niet anders - Mensen blijven mensen

Bubbels zijn een vast onderdeel van de geschiedenis van financiƫle markten. Ze keren telkens terug in een andere vorm, in een andere sector en vaak ook in een ander tijdperk. Toch blijft de onderliggende dynamiek steeds dezelfde.
- Bubbels keren steeds terug in de geschiedenis en worden gedreven door menselijk gedrag, niet door technologie.
- Innovaties zoals radio, autoās, internet en vastgoed waren echt, maar leidden toch tot speculatieve overdrijving en crashes.
- De huidige AI-hausse vertoont dezelfde patronen van hype, kapitaalinstroom en losgekoppelde waarderingen.
- Een correctie is tijdelijk, maar het barsten van een bubbel vernietigt blijvend vertrouwen en doet veel bedrijven definitief verdwijnen.
- De grootste fout van beleggers is telkens weer te geloven dat dit keer alles anders zal zijn.
Ze ontstaan niet omdat technologie of bedrijven op zichzelf verkeerd zijn, maar omdat beleggers in hun zoektocht naar rendement en zekerheid telkens dezelfde fouten maken.
Wil je alle artikelen kunnen lezen en elke podcast beluisteren? Neem dan een abonnement en krijg toegang tot alle artikelen en de database met duizenden berichten.
Hebzucht, kuddegedrag en de angst om kansen te missen zorgen ervoor dat verwachtingen sneller oplopen dan de werkelijkheid kan bijhouden. Daardoor raken koersen los van de realiteit.
Telkens opnieuw klinkt de redenering dat dit keer alles anders zal zijn. De geschiedenis leert echter dat die overtuiging keer op keer een illusie blijkt.
Dit patroon zien we vooral op momenten dat een grote innovatie doorbreekt. Radio, autoās, internet en vastgoed hebben de samenleving fundamenteel veranderd. Toch bouwden beleggers er luchtkastelen van die uiteindelijk instortten.
Vandaag lijkt artificiƫle intelligentie hetzelfde pad te volgen. De technologie heeft een enorme belofte en zal vrijwel zeker grote invloed hebben op de economie van morgen. Maar het gedrag van beleggers vertoont dezelfde reflexen die in het verleden tot spectaculaire bubbels hebben geleid.
Het mechanisme van bubbels
Een bubbel ontstaat meestal in een herkenbaar patroon. Het begint met de doorbraak van een veelbelovende innovatie. Pioniers en vroege beleggers stappen in, gedreven door de overtuiging dat er iets groots staat te gebeuren.
Wanneer succesverhalen zich verspreiden, trekt dit steeds meer investeerders aan. Koersen lopen snel op en waarderingen worden steeds minder gekoppeld aan de werkelijkheid. De overtuiging groeit dat traditionele regels niet meer gelden.
Uiteindelijk komt het moment dat de beloften niet volledig worden waargemaakt. De groei vertraagt, de kosten lopen op of de concurrentie neemt toe. Zodra beleggers dit beseffen, brokkelt het vertrouwen af en kan een correctie omslaan in een crash.
Menselijk gedrag als drijvende kracht
De kern van iedere bubbel is niet de technologie, maar het menselijk gedrag eromheen. Hebzucht zorgt ervoor dat beleggers winsten eindeloos doortrekken naar de toekomst.
Kuddegedrag geeft het gevoel dat iedereen moet meedoen. De angst om kansen te missen, beter bekend als fear of missing out, duwt zelfs rationele beleggers richting beslissingen die ze anders nooit zouden nemen.
Op het hoogtepunt heerst bovendien vaak de overtuiging dat oude spelregels niet meer gelden. Dat blijkt telkens weer het teken dat een bubbel zijn piek heeft bereikt.
Voorbeelden uit de geschiedenis
De radiobubbel in de jaren twintig laat dit duidelijk zien. Radio veranderde de manier waarop nieuws en muziek werd verspreid en had een enorme impact. Toch bleken niet alle bedrijven winstgevend, en toen de realiteit zich aandiende, stortten de koersen in. De crash van 1929 maakte abrupt een einde aan de euforie.
De auto-industrie kende in haar beginjaren een vergelijkbare dynamiek. Honderden ondernemingen werden opgericht met de belofte de wereld te veranderen. Slechts enkele, zoals Ford en General Motors, bleven bestaan. De rest verdween samen met het kapitaal van hun aandeelhouders.
De dot-com hausse rond 2000 vormt het bekendste voorbeeld uit de recente geschiedenis. Internet was een revolutie, maar veel bedrijven hadden geen omzet of winst. Toch werden ze voor miljarden gewaardeerd.
Toen de bubbel barstte, kelderden de koersen. Meer dan tachtig procent van deze aandelen bereikte hun oude toppen nooit meer. Alleen bedrijven met een houdbaar model wisten weer sterker terug te keren.
Zelfs de huizenmarkt bleek niet immuun. In de aanloop naar 2008 heerste het geloof dat huizenprijzen nooit konden dalen. Banken en consumenten bouwden schulden op in de overtuiging dat de markt alleen maar verder omhoog zou gaan. Toen dit geloof instortte, volgde een wereldwijde crisis.
De huidige AI-hausse
Vandaag zien we hetzelfde gebeuren bij artificiƫle intelligentie. Bedrijven die AI slechts terloops noemen, zien hun koersen vaak al sterk oplopen. Start-ups zonder bewezen verdienmodel trekken enorme hoeveelheden kapitaal aan.
Tegelijkertijd investeren grote technologiebedrijven miljarden in AI-infrastructuur. Dit voedt de overtuiging dat deze trend niet te stoppen is. Maar juist dat maakt de kans groot dat waarderingen veel te ver vooruitlopen op de werkelijkheid.
AI zal de wereldeconomie ongetwijfeld diepgaand veranderen. Toch betekent dit niet dat alle huidige winnaars ook in de toekomst zullen overleven. Bubbels kunnen nog jaren doorgaan en koersen verder opstuwen. Maar hoe langer dit duurt, hoe harder de uiteindelijke klap meestal is.
Correctie versus bubbel
Het is cruciaal onderscheid te maken tussen een gewone correctie en het barsten van een bubbel.
Een correctie is meestal tijdelijk. Koersen dalen, maar zodra het sentiment verbetert, trekken ze vaak weer aan. Zelfs bedrijven zonder duidelijke toekomst profiteren dan van het herstel.
Bij het barsten van een bubbel verdwijnt het vertrouwen structureel. Bedrijven zonder houdbaar model worden definitief afgestraft. Veel aandelen bereiken hun oude toppen nooit meer.
Historisch gezien herstelde meer dan tachtig procent van de aandelen die betrokken waren bij bubbels zich nooit volledig. Alleen ondernemingen met sterke fundamenten overleven en groeien dan ook door.
Waarom beleggers zich vergissen
Het idee dat artificiĆ«le intelligentie zo ingrijpend is dat dit keer alles anders zal zijn, klinkt overtuigend. Maar dezelfde redenering werd eerder gebruikt bij radio, autoās, internet en vastgoed.
In al die gevallen was de innovatie reƫel en had zij een blijvende impact op de samenleving. Toch voorkwam dat niet dat markten ontspoorden. De fout zit dus niet in de technologie, maar in de manier waarop beleggers ermee omgaan. De psychologie en die is altijd hetzelfde.
Conclusie
Bubbels verschillen in tijd, sector en omvang, maar hun kern is altijd dezelfde: menselijk gedrag.
Ook de huidige hausse rond artificiƫle intelligentie wordt gedreven door hebzucht, kuddegedrag en de illusie dat oude regels niet meer gelden. Dat bubbels uiteindelijk barsten staat vast, al kan het nog jaren duren voordat dat gebeurt.
Het verschil met een gewone correctie is groot. Waar bij een correctie zelfs zwakkere bedrijven tijdelijk herstellen, verdwijnen bij een bubbel die barst de meeste ondernemingen definitief. Slechts een handvol winnaars blijft overeind.
Dat gezegd hebbende, is het niet uit te sluiten dat de huidige hype nog wel even aanhoudt. Als het echter stopt, is het noodzakelijk om rigoureus beslissingen te nemen. We profiteren momenteel mooi van alles, maar het is belangrijk de boel ook goed in de gaten te houden.
šµ English version
Artificial Intelligence and bubble dynamics
Bubbles are a permanent feature of financial markets. They reappear time and again in different forms, across sectors and cycles, yet the underlying dynamics remain unchanged.
- Bubbles are a recurring feature of markets, driven by investor psychology rather than technology itself.
- Past innovations such as radio, autos, the internet, and housing all created manias that eventually collapsed.
- Todayās AI boom shows the same hallmarks: hype, massive capital inflows, and valuations detached from fundamentals.
- Corrections are temporary, but a burst bubble permanently destroys confidence and wipes out most players.
- The key investor mistake is believing that this time will truly be different.
They do not emerge because technologies or companies are inherently flawed, but because investors, in their constant search for returns and security, fall prey to the same behavioral traps. Greed, herd behavior, and fear of missing out drive expectations far ahead of fundamentals, detaching prices from reality. Each time, the narrative is that this time will be different. Each time, history proves otherwise.
This illusion tends to gain the most traction during periods of breakthrough innovation. Radio, automobiles, the internet, and housing all transformed society in fundamental ways, yet investors still managed to build castles in the air.
Today, artificial intelligence appears to be following the same path. It is a technology with massive promise and near-certain long-term impact on the global economy, but current investor behavior shows the same reflexes that have fueled spectacular bubbles in the past.
The mechanics of bubbles
Bubbles typically follow a familiar pattern. They begin with a promising innovation that attracts pioneers and early capital. As success stories spread, more investors pile in, valuations rise sharply, and traditional metrics are dismissed as outdated.
Eventually, reality asserts itself. Growth slows, competition intensifies, or costs spiral higher. Confidence erodes, and what begins as a correction can quickly spiral into a full-blown crash.
Investor psychology as the constant driver
Technology does not cause bubbles; investor psychology does.
Greed pushes projections endlessly forward. Herd behavior creates the sense that everyone must participate. Fear of missing out drives even rational investors into riskier bets.
At the peak, markets convince themselves that the old rules no longer apply. That conviction has historically marked the point of maximum risk.
Historical examples
The radio boom of the 1920s illustrates this clearly. Radio transformed communication, but not every company was profitable. When reality caught up, valuations collapsed, and the crash of 1929 ended the mania.
The early automobile industry followed the same script. Hundreds of companies were founded, but only a handfulāsuch as Ford and General Motorsāsurvived. The rest disappeared along with their investorsā capital.
The dotcom bubble at the turn of the century is perhaps the most vivid modern case. The internet was transformative, but companies with no revenue or profits were valued in the billions. When the bubble burst, most lost 80 to 90 percent of their market value. Only firms with sustainable models, such as Amazon, survived and later thrived.
Even housing, often considered a safe asset, proved vulnerable. In the run-up to 2008, the belief that home prices could never fall created a global credit bubble. Its collapse triggered the worst financial crisis in decades.
The current AI boom
Todayās enthusiasm for artificial intelligence shows the same hallmarks. Companies that merely mention AI in their narratives see their stock prices surge. Start-ups with unproven models raise enormous sums of capital.
Meanwhile, the largest tech players are pouring billions into AI infrastructure, reinforcing the perception that this is an unstoppable secular trend. Yet valuations are increasingly detached from near-term fundamentals.
AI will undoubtedly reshape the global economy. But that does not mean every current āAI winnerā will remain a winner. Bubbles can inflate for years, but the longer the run, the more painful the eventual reckoning.
Correction versus bubble
It is critical to distinguish between a standard correction and a bubble bursting.
A correction is typically temporary. Stocks decline, but once sentiment improves, prices rebound, often lifting even weaker companies.
A burst bubble is fundamentally different. Confidence collapses across the sector. Companies without viable business models are permanently repriced, and many disappear entirely. Historically, more than 80 percent of bubble-era stocks never regained their former peaks. Only businesses with durable fundamentals eventually recovered, often after years of consolidation.
Why investors get it wrong
The recurring mistake is assuming that a transformative technology cannot coexist with a bubble. That same argument was made for radio, automobiles, the internet, and housing. All were real, all reshaped society, and all experienced bubbles that burst.
The error lies not in the innovation, but in investor behavior. Markets consistently overestimate the speed of adoption, underestimate risks, and overprice growth.
Conclusion
Bubbles differ in timing, sector, and scale, but their essence is always the same: human behavior.
The current wave in artificial intelligence is no exception. It is fueled by greed, herd mentality, and the illusion that the old rules no longer apply. The bursting of this bubble is inevitable, though the timing is uncertain.
The difference between a correction and a bubble bursting is profound. Corrections allow even weak names to rebound temporarily. When a bubble bursts, the majority of players disappear for good, and only a select few winners remain standing.
The biggest mistake investors continue to make is believing that this time is truly different.
That said, it cannot be ruled out that the current hype will continue for some time. However, if it comes to an end, it will be necessary to take rigorous decisions. For now, we are benefiting nicely from the situation, but it remains important to keep a close eye on developments.
Disclaimer Aan de door ons opgestelde informatie kan op geen enkele wijze rechten worden ontleend. Alle door ons verstrekte informatie en analyses zijn geheel vrijblijvend. Alle consequenties van het op welke wijze dan ook toepassen van de informatie blijven volledig voor uw eigen rekening.
Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor de mogelijke gevolgen of schade die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de door ons gepubliceerde informatie. U bent zelf eindverantwoordelijk voor de beslissingen die u neemt met betrekking tot uw beleggingen.