De diplomatieke spanningen tussen de Verenigde Staten en Brazilië lopen op, nadat president Donald Trump woensdag aankondigde dat er vanaf 1 augustus een importheffing van 50 procent zal gelden op producten uit Brazilië.

De Braziliaanse president Lula da Silva reageerde onmiddellijk en zei dat zijn land met "reciprociteit" zal reageren, verwijzend naar een recent aangenomen wet die tegenmaatregelen toestaat bij unilaterale economische stappen door andere landen.

Trump stelt dat de Verenigde Staten een handelstekort hebben met Brazilië. Volgens officiële cijfers is daar echter geen sprake van: in 2024 was er juist een handelsoverschot van 7,4 miljard dollar in het voordeel van de VS.

Implicaties

Hoewel Trump in eerdere brieven naar andere landen al forse tarieven aankondigde, gaat zijn brief aan Lula een stap verder. Het tarief is niet alleen economisch van aard, maar wordt ook gebruikt als straf voor de binnenlandse rechtsvervolging van voormalig president Jair Bolsonaro, een politieke bondgenoot van Trump. Dit maakt de kwestie extra gevoelig.

Het is goed mogelijk dat Trump uiteindelijk zijn eisen afzwakt. Hij heeft eerder vergelijkbare acties gebruikt als onderhandelingsmiddel. Tussen Trump en Lula botert het al langer niet. Hun politieke visies staan lijnrecht tegenover elkaar.

Dit maakt de situatie gecompliceerder en het is onduidelijk of dit tot een escalatie zal leiden. Daar lijkt het vooralsnog wel op.

Belangrijkste punten

• Trump voert per 1 augustus een importtarief van 50% in op Braziliaanse goederen.
• De maatregel wordt deels toegeschreven aan de vervolging van Bolsonaro, die Trump “een internationale schande” noemt.
• Lula reageert fel: “Brazilië is een soeverein land en laat zich niet de les lezen.”
• De Braziliaanse munt (real) verloor direct 2% ten opzichte van de dollar.
• Trump beweert dat de VS een handelstekort heeft met Brazilië, terwijl de officiële cijfers juist wijzen op een handelsoverschot van $7,4 miljard.
• Een nieuw Amerikaans onderzoek wordt gestart naar “digitale handelsbelemmeringen” vanuit Brazilië.
• Trump benadrukt in zijn brief dat de tarieven eventueel "naar boven of beneden" kunnen worden aangepast, afhankelijk van de relatie.

Conclusie

De aankondiging van Trump is een duidelijk voorbeeld van economische druk als verlengstuk van zijn buitenlandse beleid. Dat hij persoonlijke en politieke visies vertaalt in handelsmaatregelen is ongebruikelijk en risicovol.

Lula heeft echter al gereageerd met ferme taal en wettelijke grondslag voor vergelding. In de praktijk zou Trump — zoals vaker — alsnog kunnen kiezen voor een verzachting van zijn eisen, zeker als wederzijdse importheffingen Amerikaanse bedrijven gaan raken.