Duitsland: Friedrich Merz haalt te weinig stemmen - Overzicht en markten
Friedrich Merz is er niet in geslaagd om de vereiste 316 stemmen te behalen in de Bondsdag om als bondskanselier gekozen te worden. Deze mislukking zet een reeks constitutionele en politieke processen in gang, met als inzet de stabiliteit van Duitsland en de toekomst van het CDU/CSU-SPD-kabinet.
Wil je alle artikelen kunnen lezen en elke podcast beluisteren? Neem dan een abonnement en krijg toegang tot alle artikelen en de database met duizenden berichten.
Maar eerst de markten
Beleggers zijn “een beetje geschrokken”, maar blijven over het algemeen rustig. De verwachting is dat het proces uiteindelijk ordentelijk zal verlopen binnen het Duitse constitutionele kader.
De rente op Duitse staatsobligaties bewoog licht opwaarts en de DAX staat lager. Maar er was geen sprake van paniek.
Veel beleggers rekenen erop dat Merz alsnog wordt benoemd, waardoor de impact van dit politieke incident waarschijnlijk met een sisser zal aflopen. De uptrend op de DAX blijft intact.
Belangrijkste punten en mogelijkheden in bullet points
- Coalitiecrisis dreigt: Ondanks een meerderheid van 328 zetels (12 meer dan nodig), lijkt er sprake van interne rebellie binnen CDU/CSU of SPD, wat wijst op een zwakke samenhang.
- Verzwakte positie Merz: Het mislukken van de stemming ondermijnt het leiderschap van Friedrich Merz binnen zijn partij en kan leiden tot druk om hem te vervangen.
- Volgende stemrondes: Volgens Artikel 63 van de Grondwet volgen er nieuwe stemmingen, opnieuw met een absolute meerderheid van 316 stemmen nodig.
- Uiteindelijke pluraliteitsstem mogelijk: Als binnen 14 dagen geen meerderheid wordt behaald, volstaat een relatieve meerderheid in een laatste stemronde.
- Rol van de president: Bij een pluraliteitsuitkomst beslist president Steinmeier of hij de kandidaat benoemt of het parlement ontbindt voor nieuwe verkiezingen binnen 60 dagen.
- Onderhandelingen noodzakelijk: CDU/CSU en SPD moeten hun fracties verenigen of steun zoeken bij andere partijen zoals De Groenen of Die Linke. Samenwerking met AfD blijft uitgesloten.
- Alternatieve scenario’s:
- Nieuwe coalitiepartner (bijv. Groenen), hoewel inhoudelijke verschillen groot zijn.
- Minderheidsregering CDU/CSU, maar onstabiel en wetgevingsmatig lastig.
- Linkse coalitie (SPD-Groenen-Die Linke) haalt met 269 zetels geen meerderheid.
- Gevolgen voor Duitsland en Europa:
- Economische vertraging: Hervormingen en investeringen lopen vertraging op, juist nu Duitsland in recessie zit.
- Verzwakte EU-positie: Duitsland kan minder effectief optreden binnen de EU, vooral op defensie en Oekraïne.
- Stijgende steun voor AfD: Politieke instabiliteit kan de rechts-populistische partij verder versterken (20,8% bij de verkiezingen van februari).
- Publieke onvrede: Hoger stempercentage (82,5%) toonde verlangen naar daadkracht, wat nu omslaat in frustratie.
- Contextuele druk:
- Geopolitieke spanningen en VS-tarieven vergroten de druk op Duitsland om snel een werkbare regering te vormen.
- Merz blijft favoriet, maar moet nu intern draagvlak herstellen of wijken voor een compromisfiguur.
Disclaimer Aan de door ons opgestelde informatie kan op geen enkele wijze rechten worden ontleend. Alle door ons verstrekte informatie en analyses zijn geheel vrijblijvend. Alle consequenties van het op welke wijze dan ook toepassen van de informatie blijven volledig voor uw eigen rekening.
Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor de mogelijke gevolgen of schade die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de door ons gepubliceerde informatie. U bent zelf eindverantwoordelijk voor de beslissingen die u neemt met betrekking tot uw beleggingen.
