China: Voorbereiden op tweede Sino-shock in geavanceerde maakindustrie

Volgens Dan Wang, onderzoeker aan het Hoover Institution en specialist in Chinese technologie, staat het Westen, dus ook Europa, mogelijk voor een tweede China-shock.
Wil je alle artikelen kunnen lezen en elke podcast beluisteren? Neem dan een abonnement en krijg toegang tot alle artikelen en de database met duizenden berichten.
Waar de eerste golf in de jaren 2000 zorgde voor goedkope producten en hogere bedrijfswinsten, maar ook voor massaal banenverlies in de Amerikaanse industrie, kan een nieuwe golf juist de geavanceerde maakindustrie treffen.
De Verenigde Staten hebben in de afgelopen jaren vooral gereageerd met tarieven en exportrestricties, terwijl China zijn technologische opmars versnelde door massaal te investeren in productiecapaciteit, energie en engineers.
Het verschil is duidelijk: de Verenigde Staten blinken uit in fundamentele doorbraken, terwijl China excelleert in het omzetten van die doorbraken naar grootschalige productie.
De zonnepaneelindustrie, ooit een Amerikaanse uitvinding maar nu volledig in Chinese handen, laat zien hoe snel dit proces kan verlopen.
Implicaties voor industrie en beleid
De dreiging van een tweede China-shock raakt niet langer alleen eenvoudige massaproductie, maar ook de kern van de moderne industrie.
Sectoren zoals medische apparaten, industriële automatisering en gespecialiseerde productietechnologie lopen gevaar te worden ingehaald door Chinese schaalvergroting. Voor de Verenigde Staten betekent dit dat een strategie die uitsluitend leunt op tarieven en exportrestricties niet volstaat.
Het voorbeeld van Huawei laat zien dat exportverboden eerder de ontwikkeling van een eigen ecosysteem hebben versneld dan afgeremd.
Wang pleit daarom voor een aanpak waarbij buitenlandse bedrijven worden aangetrokken om in Amerika te produceren, net zoals China destijds Apple en Tesla wist binnen te halen. Op die manier wordt niet alleen kennis geïmporteerd, maar ook de lokale beroepsbevolking versterkt.
Europa staat voor een vergelijkbare uitdaging, maar met een eigen dynamiek. Bedrijven zoals ASML en Siemens zijn technologische kroonjuwelen die een cruciale rol spelen in de mondiale waardeketen. Zij zijn echter ook kwetsbaar voor kopieergedrag en Chinese tegenreacties.
Om deze positie te behouden, moet Europa nauwer samenwerken met de Verenigde Staten om kritieke technologie te beschermen. Daarnaast is het noodzakelijk dat Europa zelf investeert in industriële schaal en capaciteit, omdat versnippering ertoe kan leiden dat het continent sneller terrein verliest dan de Verenigde Staten.
Beleggers perspectief
Voor beleggers ontstaat een complex speelveld waarin kansen en risico’s nauw verweven zijn. NVIDIA blijft de mondiale koploper in kunstmatige intelligentiechips, maar de toegang tot China wordt steeds meer bepaald door politieke beslissingen.
Als exportrestricties worden aangescherpt, kan dit de omzetgroei beperken, terwijl langdurige beperkingen de Chinese chipindustrie juist versneld onafhankelijk maken.
Toch behoudt NVIDIA voorlopig zijn technologische voorsprong, wat de onderneming aantrekkelijk houdt zolang die voorsprong overeind blijft.
ASML is in Europa de spil van de halfgeleiderketen. De vraag naar lithografiemachines blijft structureel sterk, maar geopolitieke druk rond leveringen naar China vormt een voortdurend risico.
De onderneming bevindt zich in een unieke positie waarin de vraag hoog is, terwijl de politieke context steeds bepalender wordt voor de toekomst. Voor beleggers is dit zowel een kans als een bron van onzekerheid.
Apple illustreert hoe afhankelijk grote technologiebedrijven zijn van China. Het bedrijf profiteert van de enorme productieschaal en heeft in China zowel een afzetmarkt als een essentiële productiebasis. Tegelijkertijd blijft Apple kwetsbaar voor politieke spanningen en veranderend sentiment onder Chinese consumenten. Dat maakt het aandeel tegelijk aantrekkelijk en risicovol.
Tesla profiteert van de grote productiebasis in Shanghai, die aanzienlijke kostenvoordelen biedt. Toch wordt de concurrentie in de elektrische voertuigensector steeds scherper, omdat Chinese bedrijven met staatssteun en schaalvoordelen de markt betreden. Voor beleggers betekent dit dat Tesla op termijn de druk zal voelen van sterkere Chinese rivalen, iets wat nu al zichtbaar wordt.
Wil je alle artikelen kunnen lezen en elke podcast beluisteren? Neem dan een abonnement en krijg toegang tot alle artikelen en de database met duizenden berichten.
Siemens vertegenwoordigt de kracht van de Europese industrie, met een leidende positie in automatisering en infrastructuur. Juist die sectoren zijn aantrekkelijk voor Chinese bedrijven die met lagere prijzen en staatssteun internationale markten kunnen betreden. Siemens blijft profiteren van de wereldwijde vraag naar hoogwaardige industriële oplossingen, maar moet rekening houden met margedruk zodra Chinese concurrenten agressiever optreden.
Conclusie
China loopt op dit moment nog achter in halfgeleiders. Chips van Huawei zijn minder krachtig dan die van NVIDIA, de productieapparatuur blijft ver achter bij die van ASML en de softwaretools zijn niet te vergelijken met de Amerikaanse alternatieven.
Toch boekt China gestaag vooruitgang door staatskapitalisme en geduldige investeringen. Exportbeperkingen werken eerder als stimulans voor substitutie dan als effectieve blokkade. De Verenigde Staten missen bovendien de politieke cultuur om langjarig en risicovol te investeren, iets wat in China wel vanzelfsprekend is.
Ondanks de problemen in de Chinese economie, zoals de vastgoedcrisis, hoge schulden en demografische uitdagingen, groeit de kracht van Chinese technologiebedrijven onverminderd door.
Zij winnen terrein in kunstmatige intelligentie, robotica en internetdiensten en versterken hun positie ongeacht de macro-economische tegenwind. Het politieke klimaat in China wordt steeds repressiever, waardoor de kans op strategische fouten toeneemt, maar dit verandert niets aan de structurele industriële opmars.
De conclusie is dat een tweede China-shock waarschijnlijk onvermijdelijk is. Waar de eerste golf draaide om goedkope consumptiegoederen, zal de volgende zich richten op de kern van de moderne maakindustrie.
Voor de Verenigde Staten en Europa is het essentieel om hun industriebeleid te herzien. Alleen door actief te investeren in productiecapaciteit, buitenlandse bedrijven aan te trekken en het eigen ecosysteem te versterken, kunnen zij hun positie behouden.
Voor beleggers blijft het zaak om bedrijven te zoeken met onderscheidende technologie, sterke service-inkomsten en lokalisatievoordelen, terwijl ondernemingen die afhankelijk zijn van gestandaardiseerde hardware de grootste druk zullen voelen.
Wil je alle artikelen kunnen lezen en elke podcast beluisteren? Neem dan een abonnement en krijg toegang tot alle artikelen en de database met duizenden berichten.
Disclaimer Aan de door ons opgestelde informatie kan op geen enkele wijze rechten worden ontleend. Alle door ons verstrekte informatie en analyses zijn geheel vrijblijvend. Alle consequenties van het op welke wijze dan ook toepassen van de informatie blijven volledig voor uw eigen rekening.
Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor de mogelijke gevolgen of schade die zouden kunnen voortvloeien uit het gebruik van de door ons gepubliceerde informatie. U bent zelf eindverantwoordelijk voor de beslissingen die u neemt met betrekking tot uw beleggingen.